گزارش جلسه دفاع پایان‌نامه جناب آقای نعیم فاطمی‌کیا
۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان‌نامه جناب آقای نعیم فاطمی‌کیا، مقطع کارشناسی‌ارشد، رشته مدرسی مبانی نظری اسلام دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ ساعت ۱۴ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع پایان‌نامه: تبیین کارکردهای انسان‌شناسانه صمدیت خداوند در قرآن با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله جوادی‌آملی.
استاد راهنما: جناب آقای دکتر ابوذر رجبی.
استاد مشاور: جناب آقای دکتر گرامی.
استاد داور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدهادی منصوری.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان‌نامه پرداخت.
در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده پایان‌نامه
صمدیّت خداوند متعال در هستی‌شناسی انسان، اوصاف و ویژگی‌ها و غایت‌شناسی اوکارکرد دارد. این مسئله که مبتنی بر انسان‌شناسی توحیدی است، از اسماء و صفات الهی در شناخت مسائل مرتبط با انسان‌شناسی بهره می‌گیرد. شناخت انسان از سه راه خداشناسی، تفسیر انسان به انسان و شناخت از راه آثار و لوازم صورت می‌گیرد. انسان‌شناسی مبتنی بر خداشناسی به دو صورت شناخت از طریق فعل خدا؛ یعنی شناخت از طریق آیات و روایات و شناخت از طریق اسماء و صفات الهی انجام می‌شود. در این پژوهش به شناخت انسان از طریق یکی از اسماء و صفات الهی یعنی صمدیّت خداوند متعال پرداخته شد. یافته‌‌های پژوهش نشان داد از دیدگاه آیت‌الله جوادی بر اساس صمدیّت الهی، وجود انسان، وجودی وابسته و معلّق به خداوند متعال است. بر اساس صمدیّت الهی معرفت انسان به خدا تنها از طریق معرفت حضوری و تفکر در ذات الهی برای انسان امکان‌‌پذیر نیست. صمدیّت خداوند انسان را در معرفت نفس خویش به خدا نیازمند و افعالش را نیز مظهر و مرآت خداوند متعال قرار می‌دهد. صمدیّت الهی مالکیت حقیقی انسان را، مالکیتی محدود و با اذن و اجازه از خداوند متعال قرار داده و مالکیت اعتباری او نیز محدود به جایی است که در فضای شریعت برای خداوند متعال مالکیت اعتباری قائل نشده باشد. بر اساس صمدیّت الهی، ساحت جسمانی وجود انسان برای توجه دادن به مبدأ حقیقی و ساحت روحانی انسان، پایگاه کمالات و به وجود آورندۀ حیات معنوی به همراه حیات ظاهری است. اسناد روح به خدا نیز، اسناد تشریفی است و اسناد حقیقی برخلاف صمدیّت الهی است. فطرت انسان بر اساس صمدیّت الهی، نه تنها کمال‌‌گرا، بلکه کمال مطلق‌خواه و کمال مطلق‌گراست. حقیقت فطرت، ربط وجودی آگاهانه است و از این باب هم خداشناس است و هم خداگرا. حقیقت خلافت از منظر صمدیّت الهی، خلافت الهی انسان نسبت به تمام ماسوی‌الله و ملاک خلافت، تعلیم همۀ اسماء به انسان است. مراتب خلافت به مراتب صمدیّت انسان بستگی دارد و هر انسانی توانایی خلیفه شدن را داراست. منشأ ولایت، صمدیّت است و انسان نیز به همان میزانی از ولایت بهره دارد که از صمدیّت بهره‌‌مند باشد. بر اساس صمدیّت حرکت و صیروت انسان ضرورت داشته و محرّک اصلی حرکت و صیروت او نیز، خداوند متعال است. هدف نهایی آفرینش و زندگی انسان، قرب به خداست و دیگر اهداف، برای دست‌‌یابی انسان به همین هدف والاست و کمال نهایی او در پرتو اتصاف به همۀ اسماء و صفات خداوند متعال شکل می‌گیرد.
واژگان کلیدی
صمدیّت، انسان‌شناسی، وجود انسان، رابطه انسان با خدا، جسم، روح، فطرت، خلافت، ولایت، حرکت و صیرورت، اهداف آفرینش، کمال نهایی.
