گزارش جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم فائزه حسین‌خانی سولوکلو
۲۶ تیر ۱۴۰۱
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم فائزه حسین‌خانی سولوکلو، مقطع کارشناسی‌ارشد، رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی چهارشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۱ ساعت ۸ صبح در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع پایان‌نامه: ظرفیت‌ها و آسیب‌شناسی فرهنگی تمدنی سریال‌های تاریخی رسانه ملی (با محوریت سریال‌های تاریخی علمای شیعه).
استاد راهنما: جناب آقای دکتر سید ضیاءالدین میرمحمدی.
استاد مشاور: جناب آقای دکتر محمدحسین دانش‌کیا.
استاد داور: جناب آقای دکتر سید روح‌الله پرهیزکاری.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان‌نامه پرداخت.
در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده پایان‌نامه
تلویزیون به همان میزان که رسانه است؛ هنر است و هنری بودن آن منجر به جاودانی پیامش در ذهن مخاطب می‌گردد. رسانه‌های مدرن عاملی مؤثر در دگرگونی نگرش و رفتارهای جمعی نسبت به تاریخ جامعه محسوب می‌شوند. از مهم‌ترین پشتوانه‌های استراتژیک جمهوری اسلامی، وجود گذشته روشن و حضور عالمان متعدد در ساخت و اعتلای فرهنگ و تمدن ایران و جهان اسلام است. با وقوع انقلاب اسلامی که داعیه‌دار مفهوم «تمدن نوین اسلامی» است؛ انتظار بر آن است که رسانه ملی به عنوان مهم‌ترین نهاد پیام‌رسانی کشور، به سمت بازنمایی تاریخ گام بردارد و از تمام ظرفیت‌های بازنمایی‌های تاریخی، خصوصاً بازنمایی زندگیِ علماء شیعه؛ بهره ببرد.
بر این اساس تلاش شده است بازنمایی‌های انجام شده در سریال‌های تاریخی رسانه ملی با ظرفیت‌های فرهنگی ـ تمدنی تطبیق داده شود. برای این کار، دو سریال تاریخی که به دو دوره طلایی تاریخ ایران اسلامی می‌پردازند؛ با روش نمونه‌گیری انتخاب گشت و سپس ظرفیت‌های ممکن در دو بخش عام و خاص مشخص و مصداق یابی گردید. بعد از آن بررسی روشِ «تحلیل روایت» برای بررسی سیر روایی داستان و پیرنگ سریال و روشِ «تحلیل رمزگان جان فیسک» برای مفهوم یابی لایه‌های مختلف معنایی در سه سطح رمزگان اجتماعی، رمزگان فنی و رمزگان ایدئولوژیک؛ انجام شد. با تحلیل علمی و روشمند سریال‌ها در پایان نتیجه گرفته شده است که اکثر سریال‌های بررسی شده با ظرفیت‌های فرهنگی ـ تمدنی مشخص شده مطابقت نسبی دارند. به این شکل که در بخش‌هایی، سازندگان از ظرفیت‌های فرهنگی ـ تمدنی ساخت چنین سریالی استفاده کرده اند و در بخش‌هایی نه‌تنها این ظرفیت‌ها مغفول مانده؛ بلکه الگوهای رفتاری و عقیدتی دوران ساخت؛ به دوره بازنمایی شده تحمیل گردیده است.
واژگان کلیدی
ظرفیت‌های فرهنگی ـ تمدنی، رسانه ملی، سریال تاریخی، علماء، آسیب‌شناسی.
