گزارش جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم زینب صفاکوشکی
۶ مهر ۱۴۰۱
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم زینب صفاکوشکی، مقطع کارشناسی‌ارشد، رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش مبانی نظری اسلام سه شنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ ساعت ۱۴ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع پایان‌نامه: تبیین مقایسه‌ای الگوی حکمی اجتهادی و نظریه علم دینی حداکثری و ارزیابی آن.
استاد راهنما: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر خسروپناه.
استاد مشاور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسن پناهی‌آزاد.
استاد داور: جناب آقای دکتر رمضان علی‌تبار فیروزجائی.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان‌نامه پرداخت.
در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده پایان‌نامه
علم و دین، به‌مثابه دو خاستگاه مهم معرفت بشری‌اند، که واکاوی ماهیت آنها همواره کانون توجه عالمانِ حوزه‌های اندیشه‌ای مختلف بوده است. پیدایش اصطلاح علم دینی در جامعه علمی کشور به محور برخی مجادلات مبدل گشته است، به‌گونه‌ای که میان موافقان و مخالفان، با تقریرهای گوناگونی مواجهیم. بازخوانی مکرر دیدگاه‌ها به تنقیح محل نزاع و استحکام تقریر می‌انجامد. نوشتار حاضر با وقوف به اهمیت قضیه کوشیده است از میان قائلان به امکان علم دینی، به سبب اهمیت، نظریات آیت‌الله جوادی آملی و استاد خسروپناه را مورد واکاوی قرار دهد تا با مقایسه دو دیدگاه، گامی در جهت ایضاح مباحث این دو اندیشمند در عرصه علم دینی بر دارد. هدف: از پژوهش حاضر تبیین سه سؤال مبنایی در خصوص ۱. چیستی علم دینی از دیدگاه دو اندیشمند، ۲. مبانی فکری دو نظریه‌پرداز در تولید علم دینی، ۳. مزیت روش‌مندی تولید علم دینی و مقایسه و تحلیل آنها است. روش: تحقیقات کیفی روش پژوهش حاضر است که با نگاهی تطبیقی ـ تحلیلی به تألیفات دینی موجود و آثار این دو اندیشمند صورت‌گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که: ۱. توجه به مبانی و بنیادهای نظری یکی از زمینه‌های لازم برای تحول در علوم است. ۲. باید میان مفاهیم و بنیادهای نظری و انتزاعی اندیشمند با واقعیات عینی علوم به‌صورت روشمند ارتباط برقرار شود ۳. مدلِ روشمند حکمی ـ اجتهادی، به‌مثابه حلقه واسطی میان مفاهیم و بنیادهای نظری با واقعیات عینی علوم است که به تولید معرفت در مسیر دین می‌انجامد. نتیجه‌گیری: علی‌رغم کاربست مبانی اندیشه‌ای آیت‌الله جوادی در اسلامی‌سازی علوم، استاد خسروپناه تلاش داشته‌اند، مدل حکمی ـ اجتهادی را به‌گونه‌ای طراحی کنند که از سویی مبانی و بنیادهای نظری علوم‌انسانی اسلامی تبیین شوند و از سوی دیگر این مبانی در تمام عناصر و مراحل تولید علم به‌صورت روشمند به‌گونه‌ای به کار برده شود که منجر به تولید علم دینی گردد.
واژگان کلیدی
علم دینی، علم دینی حداکثری، الگوی حکمی اجتهادی.
