گزارش جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم نجمه قافی
۱۹ بهمن ۱۳۹۹
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان‌نامه سرکار خانم نجمه قافی، مقطع کارشناسی‌ارشد، رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش آشنایی با منابع اسلامی پنجشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۴۵ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع پایان‌نامه: بررسی مقالات مربوط به زنان در دائره‌المعارف اولیورلیمن.
استاد راهنما: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدحسن زمانی.
استاد مشاور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدهادی منصوری.
استاد داور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدحسین محمدی.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان‌نامه پرداخت.
در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده پایان‌نامه
یکی از شیوه‌های مستشرقان در عرصه پژوهش‌های قرآنی، تالیف دائره‌المعارف است. آخرین دانشنامه جامع در خصوص فعالیت‌های قرآنی مستشرقان، کتاب «قرآن یک دائره‌المعارف» به سرپرستی الیور لیمن اندیشمند آمریکایی است که مقالات آن توسط ۴۲ نویسنده تالیف گردیده و بخشی از آنها مربوط به موضوع زنان در قرآن است.
در این دائره‌المعارف، مستشرقان با تلفیق نکات مثبت و منفی و معرفی آن به جهان به عنوان دیدگاه اسلام و قرآن، شبهاتی را در رابطه با محتوای قرآن و اسلام پیرامون مسئله زنان به‌وجود آورده‌اند.
رساله حاضر به منظور تبیین و معرفی دیدگاه‌های واقعی قرآن نسبت به زنان، زدودن برداشت‌های غلط، پاسخ به شبهات مستشرقان و دفاع از حقانیت دین اسلام با استفاده از روش تحلیلی ـ نقلی به بررسی ۲۷ مقاله مربوط به زنان از حیث روش‌های پژوهشی، منابع محتوایی و هم‌چنین نقد نکات مثبت و منفی محتوای اعتقادی و فقهی، با توجه به مباحث مطرح شده در مقالات، پرداخته است.
ره‌آورد پژوهش نشان می‌دهد آنان ضمن آن‌که به نکات صحیحی دست یافته‌اند؛ اما به دلیل استفاده غلط از برخی روش‌های پژوهش مانند: روش تحلیلی ـ عقلی، روش تاریخی و روش میان رشته‌ای و هم‌چنین مراجعه به منابع غیراسلامی مثل: تالیفات مستشرقان و متون دینی مسیحیان و یهودیان یا منابع اسلامی ضعیف هم‌چون برخی منابع اهل سنت دچار شبهاتی شده‌اند. در زمینه اعتقادی شبهاتی مانند: آفرینش انسان، همسر و مادر پیامبران، همسران پیامبر اسلام و جایگاه زن در قرآن و در زمینه فقهی شبهاتی هم‌چون: حقوق زن در خانواده، حجاب زنان، ارث زنان، قضاوت زنان و نوشدن قوانین شریعت از جمله شبهات مطرح شده در مقالات زنان است. این رساله ذیل هر یک از عناوین کلی فوق به نقد شبهاتی مثل: خلقت حوا از دنده چپ آدم، ترجیح جنس مذکر بر مونث در قرآن، افزایش حقوق مردان بر زنان و الزام حجاب برای زنان مسلمان از سوی فقها و مفسران اهتمام ورزیده است.
واژگان کلیدی
مستشرقان، دائره‌المعارف الیور لیمن، شبهات مقالات زنان، قرآن کریم.
