گزارش جلسه دفاع پایان‌نامه جناب آقای مهدی عباسی
۲۸ بهمن ۱۳۹۹
به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان‌نامه جناب آقای مهدی عباسی، مقطع کارشناسی‌ارشد، رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش آشنایی با منابع اسلامی پنجشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۹ ساعت ۱۰:۳۰ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع پایان‌نامه: نقد استنادات قرآنی جریان های انحرافی مهدوی معاصر با تأکید بر جریان یمانیه.
استاد راهنما: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدهادی منصوری.
استاد مشاور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر امیرمحسن عرفان.
استاد داور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر جواد اسحاقیان درچه.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان‌نامه پرداخت.
در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.
چکیده پایان‌نامه
جریان‌های انحرافی برای موجه نشان دادن خود، روش‌های مختلفی را از صدر اسلام تا کنون به‌کار برده‌اند. شاید بتوان گفت که استفاده از آیات قرآن کریم و تفسیر آن به نفع خود، یکی از پرکاربردترین آن روش‌هاست؛ روشی که به علت جایگاه خطیر قرآن، با کمترین خطا در پذیرش توسط مردم، مواجه است. این جایگاه والای قرآن، تا به امروز در میان ملت‌های مسلمان حفظ شده است.
در طول تاریخ اسلام مبارزه با جریان‌های انحرافی در راس برنامه‌های اهل‌بیت(ع) قرار داشته‌است. با جست‌وجو در منابع تاریخی، سیره رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) در این زمینه به خوبی نمایان است. جنبش‌های انحرافی مهدوی نیز از این قاعده مستثنی نبودند. جریان یمانیه نیز آثار و تألیفات فراوانی در عرصه قرآن و تفسیر منتشر نموده‌اند که با استفاده از ظرفیت معناپذیری آیات قرآن، و با استفاده از تحریف، تقطیع، تطبیق، تفسیر به رأی، تأویل نادرست و… سعی در مصادره مفاهیم عمیق آن به نفع خویش دارند.
بیان روش های باطل تفسیر قرآن جریان یمانیه، نوظهور بودن آنان، کمبود پژوهش در آثار قرآنی در این گروه و آشکارسازی ادعاهای باطل احمد بصری در استناد به قرآن کریم، اهمیت و ضرورت این پژوهش را دو چندان می کند.
در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، ابتدا سعی شده روش تفـسیر صحیح، تفسـیر به رأی و تفاوت میان آن‌دو معرفی گردد؛ سپس در فصل دوم به ماهیت‌شناسی و ارتباط جریان‌های انحرافی با قرآن در طول تاریخ اسلام پرداخته شود. در ادامه به تبارشناسی جریان‌های انحرافی مهدویت از صدر اسلام تاکنون و ارتباط آن‌ها با قرآن پرداخته و برخی استنادات قرآنی آن‌ها نیز آورده شده است. در فصل پایانی به تبارشناسی جریان نوپدید یمانی و بررسی مستندات قرآنی آن‌ها پرداخته‌ایم.
یافته های پژوهش بیانگر آن است که جریان یمانیه در مواجهه با قرآن دچار تفسیر به رأی و انواع انحراف در استناد به قرآن شده‌اند و با شگرد ادعای عصمت احمد بصری و اتصال او به علوم مختلف از طریق امام زمان عج سعی در اتخاذ پوششی موجه برای سرپوشی بر خطاهای استنادات قرآنی رهبرشان هستند. بررسی این تحقیق نشان می‌دهد در بسیاری از موارد احمد بصری فاقد دانش‌های مختلف برای بهره‌برداری و تفسیر قرآن کریم است.
واژگان کلیدی
جریان‌های انحرافی مهدوی، تفسیر به رأی، استنادات قرآنی احمد بصری، جریان یمانی.
