گزارش جلسه دفاع پایان نامه جناب آقای سید قدیر حسینی

به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان نامه جناب آقای سید قدیر حسینی، مقطع کارشناسی ارشد، گرایش تاریخ و تمدن اسلامی شنبه ۳۰ فروردین ۹۹ ساعت ۸:۳۰ صبح در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید

موضوع پایان نامه: عبرت های تمدنی با تکیه بر کتاب تمدنی اسلامی در قرن چهارم هجری آدام متز.

استاد راهنما: جناب آقای دکتر سید ضیاء الدین میرمحمدی.

استاد مشاور: جناب آقای دکتر پرهیزکاری.

استاد داور: جناب آقای دکتر دانش کیا.

جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان نامه پرداخت.

در ادامه داوران محترم نظراتشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از رساله پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به شور نشسته و بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.

چکیده
باتوجه به اهمیت عبرت‌گیری از تاریخ، یکی از دوره‌های بسیار قابل اهمیت، قرن چهارم هجری جامعه مسلمین است که در زبان مستشرقان به رنسانس اسلامی معروف شده است. یکی از نوشته‌های مهم مستشرقان در باب تمدن اسلامی قرن چهارم، کتاب آدام متز می باشد که به زبان‌های انگلیسی، عربی و فارسی ترجمه شده و توجه فراوان تمدن‌پژوهان را در حوزه تاریخ اجتماعی مسلمانان به خود جلب کرده است. کتاب یاد شده برای اولین‌بار وارد تاریخ اجتماعی مسلمانان گردیده که قبل از آن، تجربه‌ای دراین زمینه، نزد مسلمانان وجود ندارد.
این تحقیق به گزاره‌های تمدنی و مصادیق مرتبط با آن پرداخته و می کوشد تا به این پرسش اصلی و اساسی پاسخ دهد که با توجه به کتاب تمدن اسلامی قرن چهارم هجری آدام متز چه عبرتهای تمدنی می‌توان استخراج کرد؟ و عبرت‌پژوهی تمدنی چیست و چگونه انجام می‌گیرد؟ عبرت‌های تمدنی معطوف به امور سیاسی با توجه به کتاب تمدن اسلامی قرن چهارم هجری آدام متز چیست؟ عبرت‌های تمدنی معطوف به امور اقتصادی با توجه به کتاب تمدن اسلامی قرن چهارم هجری آدام متز چیست؟
در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی به بررسی داده‌های گردآوری شده پرداخته که به طور اجمال می توان به این یافته‌ها اشاره کرد:
۱. نوع نگاه به تاریخ و تمدن باید، یک نگاه عبرت پژوهانه باشد.
۲. از عوامل ملاک گزینش‌ها با توجه به منطق اسلام باید براساس توانایی‌های افراد، به علاوه تعهد، تقوا، عدالت، شجاعت باشد، در حالی که گزارش‌های آدام متز عدم تحقق کامل این آموزه‌های تمدنی را نشان می‌دهد. عبرت هایی که درتعامل غیراسلامی زمامداران و حاکمان با مردم محقق می‌شود عبارت اند از: عدم برقرارى عدالت، فتنه و آشوب، بدبینى مردم به حکومت، خوارى نزد مردم و خدا، هلاکت خود و حکومت.
۳. اقدامات عام المنفعه و عدم سختگیری در مالیات، اثرات خوبی در کشورداری و رضایت عامه مردم داشته و در مقابل هم اگر حکومت به عمران و رفاه توجه نکند وکارگزاران حکومتی در ناز و نعمت و با هزینه بالا زندگی کنند و در مالیات گیری ظلم و اموال مردم را مصادره کنند، مانع تداوم امر کشورداری و در نهایت این امر موجب سقوط و زوال حکومت می‌شود که در گزارش‌های آدام متز شاهد آن هستیم.

واژگان کلیدی
عبرتهای تمدنی، تمدن اسلامی، قرن چهارم هجری، آدام متز.