گزارش جلسه دفاع پایان نامه سرکار خانم اکرم فرزانه

به حول و قوه الهی جلسه دفاع پایان نامه سرکار خانم اکرم فرزانه، مقطع کارشناسی ارشد، گرایش تاریخ و تمدن اسلامی شنبه ۲۵/اسفند/۱۳۹۷ ساعت ۱۷ در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید

موضوع پایان نامه سرکار خانم اکرم فرزانه: وضعیت علوم اسلامی و عالمان (فقه اصول فقه) در قرن سیزده و چهاردهم هجری (شرق خلافت اسلامی).

استاد راهنما: جناب آقای دکتر محمد نصیری.

استاد مشاور: جناب آقای دکتر سید ضیاء الدین میرمحمدی

اساتید/استاد داور: جناب آقای دکتر پرهیزکاری.

جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از پایان نامه خود پرداخت.

در ادامه داوران/داور محترم نظرات خودشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به دفاع از پایان نامه پرداختند. و سپس اساتید برای نمره دانشجو به مشورت پرداخته و بعد از آن صورت‌جلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت شد.

چکیده
تاریخ علوم اسلامی به طور عام و تاریخ فقه واصول فقه به طور خاص یکی از مهمترین فرازهای تاریخ تمدن اسلامی است. تحقیق در تحوّلات و تطوّرات علم فقه و اصول فقه، با توجه به آثار فقهی و اصولی و آشنایی با دانشمندان این علوم ونوآوری‌ها و ابتکارات آنان در این زمینه، برای درک بهتر علم فقه و اصول فقه امری ضروری است.
در این پژوهش سعی شده است که بعد از بررسی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عصر قاجار و تأثیر آن بر گسترش و یا عدم توسعۀ علم فقه و اصول فقه، وضعیت این علوم و مسائل آن مورد بررسی قرار گیرد؛ سپس عالمان شیعه و کتب برجستۀ آنان معرفی شود و در نهایت نوآوری‌های علم فقه و اصول فقه در قرن سیزدهم و چهاردهم قمری مورد بررسی قرار گیرد.
با توجه به کاوش‌های انجام شده، علم فقه و اصول فقه در دو قرن سیزدهم و چهاردهم قمری تکامل و پیشرفت چشمگیری داشته است. چرا که این دو قرن مصادف است با ظهور محقق وحید بهبهانی؛ که با همت و تلاش وی و شاگردانش پس از ضعفی که در دوره اخباریان در امر اجتهاد پدید آمد؛ به تدریج استنباط را به بالاترین درجۀ کمال خود رساندند و در ادامۀ راه شیخ مرتضی انصاری و یارانش، اجتهاد را به اوج کمال و ترقی رسانیدند؛ به طوری که باید شیخ انصاری را پیشوای عالی‌ترین دوره اجتهاد دانست.
در این دو قرن هم به لحاظ روشی و هم به لحاظ محتوایی، نوآوری‌های چشمگیری در علم فقه و اصول فقه روی داده است که در فصل پنجم به تفصیل نوآوری‌های عالمان برجستۀ فقه و اصول فقه بیان شده است.
روش این پژوهش توصیفی است و با استفاده از کتابخانه و جستجو در برخی از نرم افزارهای علمی در پنج فصل تنظیم شده است.

واژگان کلیدی
فقه در قرن سیزده و چهارده قمری، اصول فقه در قرن سیزده و چهارده قمری، شیعه، اجتهاد، نوآوری.